Of je nu tijdelijk naar Nederland komt, bijvoorbeeld voor je werk of studie, of van plan bent om hier langere tijd te vertoeven; je gaat ongetwijfeld veel nieuwe mensen ontmoeten. Op het werk, de studie, in de sportschool of de kroeg. Het is dan handig om te weten wat de Nederlandse omgangsvormen zijn. Een simpele begroeting bijvoorbeeld kan in Nederland al heel anders gaan dan je gewend bent. Wat zijn de (ongeschreven) regels in Nederland omtrent begroeten?
Verschillende begroetingen
Er zijn veel verschillende manieren om gedag te zeggen. ‘Hoi’, ‘Hallo’ en ‘Goedendag’ kan de hele dag door. Andere begroetingen gebruik je juist alleen in de ochtend, middag of avond. Ook is er soms een verschil tussen een formele en informele begroeting. De formele begroeting gebruik je bij zakelijke contacten, mensen die je niet kent of personen die wat ouder zijn. Je kunt eventueel de naam noemen van de persoon die je begroet. Vrienden, kennissen en familieleden kun je op de informele manier begroeten. Ook tegen de winkelmedewerker, je kapper of de barman kun je gerust ‘Hoi’ of ‘Doei’ zeggen.
| Dagdeel | Begroeting formeel of informeel |
| Ochtend – 06.00 – 12.00 uur | Goedemorgen (meneer Janssen) |
| Middag – 12.00 – 18.00 uur | Goedemiddag (mevrouw Jacobs) |
| Avond – 18.00 – 00.00 uur | Goedenavond (mevrouw Van Dalen) |
| Nacht – 00.00 – 06.00 uur | Goedenacht (meneer Sluiter) |
| Hele dag | Goedendag Dag Alleen informeel Hallo Hoi Hee/hey Hai |
Handen schudden
Als je iemand voor het eerst ontmoet, schud je hem of haar altijd de hand. Je zegt je naam en vertelt dat je het leuk of prettig vindt om de ander te ontmoeten: ‘Leuk om u/je te ontmoeten.’ Meestal gaat het vanzelf, maar volgens de (ongeschreven) regels steekt de gastvrouw of -heer als eerste de hand uit.
Interesse tonen
Veel Nederlanders vinden het belangrijk om interesse in de ander te tonen. Vraag bij een ontmoeting daarom altijd hoe het met iemand gaat. Je kunt dat op verschillende manieren vragen.
Bijvoorbeeld:
‘Hoe gaat het (met je)?’
‘Hoe maakt u het?’
‘Alles goed?’
Als je tijd hebt voor een uitgebreid gesprek vraag je wat die persoon vandaag of in het weekend gaat doen. Veel Nederlanders beginnen een praatje over het weer. Ze zeggen dan: ‘Wat een weertje hè?’
Afscheid nemen
Heb je een formele of zakelijke afspraak gehad? Dan is het netjes om je gesprekspartner opnieuw de hand te schudden bij het afscheid. Ook nu zal de gastheer of -vrouw het initiatief nemen. Jullie bedanken elkaar voor de afspraak en wensen elkaar nog een prettige dag.
| Dagdeel | Begroeting formeel of informeel |
| Ochtend – 06.00 – 12.00 uur | Fijne dag, prettige dag |
| Middag – 12.00 – 18.00 uur | Fijne middag, prettige middag |
| Avond – 18.00 – 00.00 uur | Fijne avond, prettige avond |
| Nacht – 00.00 – 06.00 uur | Fijne nacht, prettige nacht |
| Hele dag | Tot ziens, dag
Alleen informeel |
Tot zo of tot straks?
Sommige personen, zoals je collega’s of partner, zie je meerdere keren per dag of per week. Zeker als je iemand later op de dag nog eens ziet, is het leuk om ‘Tot straks’ of ‘Tot zo’ te gebruiken. Er is een (klein) verschil tussen deze twee manieren van afscheid nemen.
‘Tot straks’ of ‘Tot later’ zeg je als je iemand later op de dag weer ziet. Meestal zie je de ander dan binnen een paar uur opnieuw. Ga je alleen even voor een lunch of boodschap de deur uit? Dan ben je meestal binnen een uur weer terug. Zeg dan: ‘Tot zo!’.
Met het woordje ’tot’ zeg je eigenlijk: ik zie je… zo, straks of later. Deze korte zinnetjes zijn handig als je zeker weet dat je elkaar dezelfde dag nog gaat zien, maar als je niet precies weet hoe laat. Weet je wel precies op welke dag, moment, dagdeel of tijdstip je de ander weer ziet, dan kun je dat moment ook noemen bij het afscheid.
Bijvoorbeeld:
‘Tot vanmiddag!’
‘Tot 18.00 uur!’
‘Tot volgende week!’
| Andere situatie | |
| Je gaat iemand later op de dag zien.
Soms weet je niet precies hoe laat. |
Tot straks – Ik zie je straks
Tot zo – Ik zie je zo |
| Je weet op welke dag, moment, dagdeel of tijdstip je de ander weer gaat zien. | Tot morgen – Ik zie je morgen Tot vanavond – Ik zie je vanavond Tot woensdag – Ik zie je woensdag Tot volgende week – Ik zie je volgende week |
| Voor het weekend of tijdens het weekend. | Prettig weekend Fijn weekend Goed weekend |
| Aan het begin van de week. | Prettige week Fijne week Goede week |
| Voor het slapen gaan. | Slaap lekker Welterusten |
Hand schudden, kussen en knuffelen
Heb je een feestje en wil je de gastheer of -vrouw feliciteren? Dan geef je een hand en eventueel drie zoenen of een omhelzing. Ook als je iemand langere tijd niet hebt gezien kan het prettig zijn om elkaar uitgebreid te begroeten. Maar aan wie geef je alleen een hand? En wie kun je kussen of knuffelen zonder dat je raar wordt aangekeken?
Ken je de persoon in kwestie niet zo goed of gaat het om een zakelijk contact? Houd het dan bij handen schudden. Niet iedereen vindt het prettig om gezoend te worden door iemand die ze nauwelijks kennen. Mensen die elkaar wel goed kennen, kunnen elkaar drie zoenen op de wang geven. Je begint altijd met een kus op de linkerwang, dan eentje op de rechterwang en ten slotte kus je nog een keer op de linkerwang. Tijdens de drie zoenen kun je elkaar de hand schudden, of je geeft elkaar voor of na het kussen een knuffel. Overigens geven de meeste mannen elkaar geen kus op de wang. Houd je zelf niet zo van zoenen? Dan kun je iemand die je goed kent natuurlijk ook gewoon een knuffel geven.
Het nieuwe begroeten
Nu je weet op welke manieren we in Nederland gewend zijn om elkaar te begroeten, is het ook goed om je ervan bewust te zijn dat we deze manieren gebruikten voordat COVID-19 om de hoek kwam kijken. In het huidige tijdperk doe je er verstandig aan om iemand op afstand te begroeten. Een alternatief voor het geven van een hand zou bijvoorbeeld een vriendelijke glimlach kunnen zijn of een beleefde buiging, zoals die al in veel andere landen en culturen wordt toegepast.
